Cuireann an t-alt seo roimhe léargas a thabhairt ar léiriú na cúirtéireachta mar chleachtas sóisialta i luath-shaothar Mháirtín Uí Chadhain. Feictear go bhfuil áit lárnach ag na hamhráin agus ag an damhsa i gcur in iúl an áilíosa sa saothar agus déantar iniúchadh ar an ...

Dírítear san alt seo ar choincheap an nuachainteora. Tháinig an coincheap chun cinn sa tsochtheangeolaíocht chriticiúil le deireanas chun dúshlán a thabhairt do thuiscintí agus d’idé-eolaíochtaí stairiúla a shamhlaigh teangacha, agus cainteoirí na dteangacha sin, mar ni...

Le dhá scór bliain anuas, is tuismitheoirí a chruthaigh an t-éileamh ar an oideachas lán-Ghaeilge agus a thiomáin borradh na scoileanna. Mar sin de, is fiú go mór aird an taighdeora a dhíriú ar na fachtóirí a spreagann an Ghaelscolaíocht mar rogha acu agus ar na tosca a...

San aiste seo, baintear úsáid as coincheap an pharaitéacs le Gérard Genette chun anailís a dhéanamh ar na cóipeanna lámhscríbhinne d’Agallamh Oisín agus Phádraig. Léiríonn na paraitéacsanna seo go raibh níos mó i gceist le saothar an scríobhaí ná cóipeáil: rinne mórán a...

Tá an aiste seo bunaithe ar an ábhar atá i leabhar gearrthóg a bhain le Cáit Ní Dhonnchadha, deirfiúr Thorna (Tadhg Ó Donnchadha), atá le fáil mar earra neamhchláraithe i measc Bhailiúchán Thorna i Leabharlann Boole, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh. Is mian liom spléac...

San alt seo, déantar iniúchadh ar scéal iontais dar teideal ‘Seán a’ Droma’ (SD), a d’inis an scéalaí Mícheál Breathnach ón Mhám, Contae na Gaillimhe, do Sheán Mac Giollarnáth, breitheamh chúirt dúiche Chonamara, sa bhliain 1934. Rangaítear SD faoin uimhir ATU 301 — The...

Tar éis Éirí Amach na Cásca, seoladh breis agus 1,800 Éireannach go campa géibhinn in iardhrioglann Frongoch i dtuaisceart na Breataine Bige. Is ann a coinníodh na cimí go ceann roinnt mhaith míonna; seoladh na cimí deireanacha ar ais go hÉirinn seachtain na Nollag 1916...