• Other research productsclose
• 2013-2022close
• TR close
• Turkish close
• Iskenderun Technical University Institutional Repository close

Neden bazı ülkelerin zengin ve diğerlerinin fakir olduğu, Adam Smith’in Ulusların Zenginliği adlı eserini yazdığı 1776’dan beri ekonomistleri ilgilendiren en önemli so- rulardan biri olarak kabul edilmektedir. Zengin doğal kaynaklara sahip bazı ülkeler yoksulluk içinde kalırken, az sayıda doğal kaynağa sahip diğer ülkeler ise gelişme göstermiştir. Ekonomik veriler, mülkiyet haklarının-ekonomik özgürlüğün güvence altında olduğu ve güçlü bir kurumsal yapıya sahip olan ülkelerin, daha yüksek re- fah düzeyine ulaştığını göstermektedir. Ekonomik özgürlüğün doğasını anlamak için öncelikle ekonomik özgürlüğün özel mülkiyet hakkı ilkesine bağlı olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı mülkiyet hakları ve ekonomik özgürlüğün iktisadi gelişme açı- sından taşıdığı önemi ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda mülkiyet hakla- rının-ekonomik özgürlüğün, ekonomik büyüme üzerindeki etkisi 1995-2020 yılını kapsayacak şekilde Türkiye özelinde incelenmiştir. Türkiye gibi gelişmekte olan ül- keler, başta mülkiyet hakları olmak üzere ekonominin kurumsal ve yasal altyapısı- nı daha iyi standartlara çıkarmaları neticesinde uzun vadeli kalkınma hedeflerine ulaşabilecektir. The question of why some countries are rich and others are poor has been consid- ered one of the most important questions that economists have been interested in since 1776, when Adam Smith wrote The Wealth of Nations. Some countries with rich natural resources remained in poverty, while other countries with few natu- ral resources developed. Economic data shows that the countries where property rights and economic freedom are guaranteed and which have strong institutional structures have reached a higher level of welfare. In order to understand the nature of economic freedom, it is necessary to accept that economic freedom is depen- dent on the principle of private property right. The aim of this study is to reveal the importance of property rights and economic freedom in terms of economic development. For this purpose, the effect of property rights-economic freedom on economic growth has been examined in Turkey, cov- ering the years 1995-2020. Developing countries like Turkey will be able to reach their long-term development goals as a result of raising the institutional and legal infrastructure of the economy, especially property rights, to better standards.

İSTE Kurumsal Akademik Arşivi Yönergesi

Sanayi devrimi ile birlikte, atmosferdeki sera gazı salınımındaki hızlı artıs, dünya yüzey sıcaklıgının günümüz itibariyle artan bir trend göstermesine sebep olmustur. Dünyadaki ortalama sıcaklık artısı günümüzde 2ºC?ye yaklasmıs ve bu artıs hala devam etmektedir. Birincil üreticilerin atmosferden karbondioksit tutması ve biyokütle olusturma süreçleri, çogunlukla bitkilerin fenolojik evrelerine baglıdır ve bu evreler birçok bitki türünde direkt olarak iklimsel parametrelerden etkilenmektedir. Bitkilerin büyüme sezonunun baslaması ve bitisi, ürün verme periyodu, ekim süresi, bas kısmın olusması vb. çogunlukla karasal biyosferdeki arazi yüzey sıcaklıgı, yagıs miktarı, ısıklanma periyodu uzunlugu gibi iklimsel parametrelerden etkilenmektedir. Iklimsel degisiklige baglı olarak, fenolojik evrelerdeki degisiklikler bitkilerin atmosferik karbonu baglama miktarını ve baglama süresinin uzunlugunu degistirerek, bitkilerin verimliligini ve verim kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu proje kapsamında, ana hedeflerden birisi Avrupa?nın tamamını kapsayan ayrıca Rusya ve Türkiye?nin de içinde bulundugu bir çalısma sahasında yüksek çözünürlüklü iklim verilerinin Community Land Model (Kommunal Ekosistem Modeli (CLM))?ine entegre edilerek, iklim degisikliginin bitkilerdeki öncelikle fenolojik evreler üzerinde etkileri ve bu etkilerin bitkilerin karbon tutma kapasitesinin yanında verimliliklerine olan tesirleri arastırılacaktır. Bunun yanında Dünya Iklim Arastırma Programı (World Climate Research Program (WCRP)) tarafından belirlenen iklim indisleri kullanılarak, çalısılacak alandaki özellikle yaprak döken agaçların olusturdukları vejetasyonlar ve tahıl grubunu olusturan (Bugday, Arpa ve Mısır) bitkilerin fenolojik evrelerini etkileyen biyo-iklimsel faktörler tespit edilecektir. Iklim degisikligine baglı olarak tahıl grubu bitkilerinin fenolojik evrelerinde meydana gelen degisiklikler tahıl bitkilerinin hasat zamanını, hasat kalitesini ve hasat miktarını etkilemektedir. Meydana gelen bu etkilerin ortaya konulması proje kapsamındaki hedeflerimiz arasındadır. Tahıl mahsulleri dünya genelinde en yaygın olarak kullanılan gıda maddelerinin basında gelmektedir. Bu çalısmada ek olarak tahıl bitkilerinin ekim süreleri, produktif dönem uzunlugu, büyüme sezonlarının baslangıç ve bitis zamanları ile iklim degisikligi ve iklimdeki ekstrem durumların fenolojik evreler üzerindeki baskısı gerek modelleme gerekse saha çalısmalarında incelenecektir. Her iki bitki çesidinin (yaprak döken agaçlar ve tahıl) fenolojik evrelerinin belirlenmesinden sonra, bu evrelerin biyoiklim dönemlerini tanımlayacak algoritmalar (fonksiyonlar) gelistirilecektir. Belirlenen biyoiklim algoritmaları ile CLM modelindeki fenolojik evrelere baglı prosesler (fotosentez, karbon depolama, karbon paylasımı, ürün kalitesi ve miktarı vd.) yeni gelistirilecek biyoiklim formülizasyonları sayesinde, iklim degisikliginin etkileri göz önünde bulundurularak hesaplanmaları saglanacaktır. Genel olarak hipotezimiz degisen iklim kosulları kırılgan (bozulmaya elverisli) bölgelerde yetisen tahıl mahsullerinin ekim süresinin, büyüme sezonunun baslama ve bitis zamanını etkileyecek ayrıca bas kısımlarının olusma periyodunun dengesinin bozulmasına sebep olacaktır. Bunun sonucunda tahıl ürünlerinin kalitesi ve verimliligi direk olarak etkilenecektir. Özellikle yaprak döken vejetasyonlara sahip alanlarda iklim degisikligine baglı olarak bitkilerin büyüme zamanlarındaki degisimler atmosferden karbondioksit alımı süresinin uzunlugunu ve miktarını degistirecektir.

Bu çalışmada Türkiye denizlerinde bulunan Triglidae (Chelidonichthys cuculus, Chelidonichthys lucerna, Chelidonichthys obscurus, Eutrigla gurnardus, Lepidotrigla cavillone, Lepidotrigla dieuzeidei, Trigla lyra, Trigloporus lastoviza), Dactylopteridae (Dactylopterus volitans), Peristedidae (Peristedion cataphractum) familyalarına ait kırlangıç balıklarının sistematik analizi, genetik (mitokondriyal COIII, 16S rRNA genleri dizi analizi) ve morfolojik (morfometrik ve meristik) teknikler kullanılarak araştırılmıştır. Aynı zamanda Türkiye denizlerinde bulunan C. lucerna türüne ait populasyonlarının genetik ve morfolojik yapısı belirlenmiştir. Kırlangıç türlerine üzerine mtDNA COIII gen bölgesi analizinde 619 baz çifti uzunluğunda bölge incelenmiş ve türler arası net genetik farklılığı uzaklık matrisine göre en düşük farklılık (0.001620) L. dieuzeidei ile L. cavillone ve en yüksek farklılık (0.427489) ise L. dieuzeidei ve P. cataphractum arasında bulunmuştur. Komşu katılımlı filogenetik ağaçta, farklı familyaları ve türlerini temsil eden 3 ana dala oluştuğu görülmektedir. Trigladae familyası ana ağacı iki kola yarılmış olup, birinci kolda, L. cavillone ve L. dieuzeidei türlerinin birbirlerine en yakın türler olduğu ve E. gurnardus’un da bu iki türe daha yakın tür olduğu görülmektedir. Sırasıyla, bu türlere C. cuculus ve T. lyra’nın uzak türler olduğu görülmektedir. Trigladae ana dalının diğer tarafında ise T. lastoviza ve C. lucerna’nın birlikte gruplandığı, diğer familyanın temsilcilerinden olan D. volitans’ın bu türlere uzak olarak ayrı gruplandığı, fakat tüm türlere en uzak olan türün Peristedidae familyası üyesi olan P. cataphractum olduğu belirlenmiştir. Kırlangıç türlerine üzerine mtDNA 16S rRNA gen bölgesi analizinde 542 baz çifti uzunluğunda bölge incelenmiş ve türler arasındaki net genetik farklılığın uzaklık matrisi karşılaştırmasında en yüksek genetik farklılık (0.096329) D. volitans ile L. cavillone arasında görülürken L. dieuzeidei ile L. cavillone arasında, Trigla ve Trigloporus cinsine ait T. lyra ve T. lastoviza türleri arasında, ve C. cuculus ve C. lucerna türleri arasında genetik uzaklık değerleri sıfır olup, bu türlerin sistematik sınıflandırılmasına dikkat çekmektedir. Komşu katılımlı filogenetik ağaçta, farklı familyaları ve türlerini temsil eden 3 ana dal oluşmakta ve Triglidae familyası türlerinin cinsler düzeyinde birlikte gruplandığı dikkat çekmektedir. L. cavillone ve L. dieuzeidei türleri birlikte gruplanırken bu türlere en yakın türler ise T. lyra ve T. lastoviza türleri olmuştur. Trigildae familyası Chelidonichthys cinsi türleri C. cuculus ve C. lucerna yine birbirlerine yakın gruplanırken E. gurnardus türü de bu gruba yakın bulunmuştur. P. cataphractum ve D. volitans türlerinin birbirinden ve diğer türlerden ayrı olarak gruplandığı ve filogenetik ağaçta en uzak olan türün D. volitans olduğu görülmüştür. Çalışmada türleri ayırt etmede kullanılan 50 morfolojik karakterin tamamının türlerin farklılıklarında oldukça önemli (P<0.001) olduğu görülmüştür. Morfolojik sınıflandırma sonuçların genetik sonuçlar ile bire bir uyuşmadığı görülmüş olup, kullanılan morfolojik karakterlerin analiz edilen mtDNA genlerine kısmen yansımadığı tespit edilmiştir. Dactylopteridae familyası üyesi D. volitans ve Peristediidae familyesı üyesi P. cataphractum türlerinin morfolojik ve genetik sonuçlarının benzer olduğu ve Triglidae familyası türlerinden çok farklı olduğu tespit edilmiştir. Türkiye denizlerinde bulunan C. lucerna türüne ait populasyonlarının genetik analizinde sadece Marmara populasyonunun diğer Ege ve Akdeniz populasyonlarından farklı çıktığı gözlenmiştir. Morfolojik analizde, genetik sonuçlardan farklı olarak sadece Karadeniz populasyonunun morfolojik olarak çok farklı olduğu görülmüştür.

MTM?ler dogada bulunmayan, negatif kırılma gibi ayrıcalıklı ve egzotik özelliklere sahip periyodik yapıda tasarlanmıs EM malzemelerdir. MTM?lerin sunmus oldugu en önemli özelliklerinden birisi, EM dalganın polarizasyonunu degistirerek optiksel etkinligi ve aktiviteyi saglamasıdır. Böylece EM dalganın istenilen sekilde yönlendirilmesi, polarize edilmesi ve kontrol edilebilmesi gerçeklestirilebilmektedir. Günümüzde MTM?ler ile görünmezlik pelerini (cloaking), süper lens, anten, kalkanlama (absorber) ve sensör gibi savunma sanayi için büyük önem arz eden çalısmalar yapılabilmektedir. Ayrıca MTM?lerin bu ve benzeri uygulamalar için pratik olarak çok sayıda avantaj sundugu (EM özelliklerinin kullanılması ile) bilim insanlarınca kanıtlanmıstır. Bu proje kapsamında ise MTM ile tek bir yapıda hem yogunluk sensörü (hassasiyet oranı, %99) hem de mükemmel sinyal emilimi (%99) gerçeklestirebilen entegre bir algılayıcının tasarımı ve üretimi gerçeklestirilmistir. MTM?lerin dogada bulunan malzemelere entegrasyonu ile sunmus oldugu optiksel aktivite, polarizasyon kontrolü, elektrik alan ve manyetik alan arasında cross-coupling (çapraz-etkilesim) etkisi gibi EM özellikler MTM?li malzemelerin yüksek verim ve kazanç degerine sahip olmasını saglamaktadır. MTM?lerin bu özelliklerinin kullanımı ile yüksek hassasiyete sahip bir entegre algılayıcının tasarlanması gerçeklestirilmistir. Çünkü MTM?lerin gösterdigi egzotik EM özellikler ile algılayıcıda kazanç, hassasiyetinin arttırılması, elektriksel yapı boyutlarının azaltılması gibi birçok önemli avantajlar elde edilebilmektedir.

Gerçekleştirilen bu projede ülkemizde yaygın olan kaçak rakı üretiminin tespitine dayalı metamalzeme tabanlı iletim hattı sensör tasarımları ortaya konulmuştur. Tasarlanan bu sensörlerde kullanılan yöntem ise dielektrik sabiti değişimine bağlı olarak sensörün kapasitif değerinde değişimlerin meydana gelmesiyle rezonans frekanslarında lineer kaymalar meydana getirmesiyle açıklanabilir. Kaçak rakı tespitine ve proje hedeflerine bağlı kalınarak 2 farklı çalışma yapılmıştır. İlk çalışmada ülkemizde en çok tüketilen orijinal bandrollü 4 farklı rakı çeşidinin elektriksel açıdan benzer özellik gösterdiğini kanıtlamak için dielektrik sabiti değerleri ölçülmüştür. Buna ek olarak orijinal marka 1 isimli rakı numunesinin içerisine metanol katılarak metanol-orjinal rakı karışımları oluşturulmuş böylelikle rakı numuneleri içerisindeki metanol derişimi tespit edilmesine yönelik bir çalışma yapılmıştır. Böylelikle orijinal bandrollü rakıların elektriksel açıdan benzer özellik taşıdığına ve içerisine methanol eklenmesi durumunda bunun sensör yardımıyla tespit edilebileceği ortaya konulmuştur. 2.çalışmada ise belirli oranda etanol-su ve metanol-su derişimleri oluşturulmuştur. Oluşturulun bu karışımların dieletkrik sabitleri ölçülmüş ve derişim tespit eden bir sensör tasarımı yapılmıştır. Bir diğer çalışmada ise evlerde amatörce üretilen boğma rakılarıdaki metanol zehirlenmesini önüne geçebilmek için bir çalışma yapılmıştır. Boğma rakıyı temsil etmesi açısından alkol miktarı %45?te tutularak su-etanol karışımı içerisine çok küçük miktarlarda metanol katılarak karışımlar oluşturulmuş ve oluşan bu karışımdaki metanol miktarı tespit edilmiştir. Ve buna ek olarak methanol zehirlenmesinin tespit etmek amacıyla etanol içerisine çok düşük oranlarda metanol katılmış, etanol içerisinde metanol tespiti yapılmıştır.

Kütüphane İSTE – BKM Veri Tabanlarının Kullanımına İlişkin Eğitim Videoları, kullanıcıların abonelik sağlanan veri tabanlarına ilişkin eğitim videolarını izleyebilmeleri amacıyla hazırlanmıştır.

Kütüphane İSTE – BKM Bilgi Kaynak ve Araçları, kullanıcıların bilimsel araştırma sürecine rehberlik etmesi ve tek merkezden kaynakları görüntülemesi amacıyla hazırlanmıştır.

2018 yılı küresel ekonomideki konjonktürel dalgalanmalar, Türkiye’de kütüphane bütçelerini doğrudan etkilemiştir. Döviz kurlarında yaşanan sarsıcı ve öngörülemeyen yükseliş, bütün kütüphane türlerini etkilese de bu süreçte üniversite kütüphanelerinin diğer kütüphane türlerine göre daha çok etkilendiği bilinen bir gerçekliktir. Üniversite kütüphaneleri, konjonktürel dalgalanmalara bağlı olarak, 2018 yılında abone oldukları veri tabanları ödemelerinde bir hayli zorlanmış, bu durum kaçınılmaz olarak kütüphanelerin önümüzdeki yıllar için birtakım aksiyonlar almasını zorunlu kılmıştır. Tahmin edileceği üzere alınacak aksiyonlardan biri de abone kaynaklarda daralmaya/küçülmeye gitmek olacaktır. Bir yandan veri tabanı aboneliklerinin mutlak sürdürülmesini talep edecek kullanıcı kitlesi öte yandan reel bütçe olanakları, akademik camia açısından kaçınılmaz öncelik çatışmasını beraberinde getirmekte ve kütüphane(ci)leri epeyce bir zorlamaktadır. “Döviz kurlarında öngörülemeyen yükselişin, Türkiye’de üniversite kütüphanelerinin hizmet trafiğine etkisi” başlı başına bir araştırma ve tartışma konusu olsa da kullanıcı gereksinimleri doğrultusunda sürüdürülebilir hizmet geliştirmeyi amaçlayan üniversite kütüphaneleri, kuşkusuz ki döviz kurlarına bağlı olarak daraltılmış reel bütçe olanaklarını göz önünde bulundurmak durumundadır. ANKOSLink2019: Dijital Küreselleşme ve Sürüdürülebilir Kütüphaneler konferansında sunulan poster çalışmasıdır.

10 Adımda Tez Hazırlama Kılavuzu, İçerik kompozisyonu kütüphane danışma hizmetleri doğrultusunda, lisansüstü öğrencilerin tez hazırlama sürecine rehberlik etmesi amacıyla hazırlanmıştır.