• Research dataclose
• Other research productsclose
• Open Access close
• Other ORP type close
• Digital Humanities and Cultural Heritage close

Laagland Archeologie heeft in december 2019 en januari 2020 een Inventariserend veldonderzoek - verkennende fase uitgevoerd aan het Fransepad 11 te Blaricum. Het onderzoek vond plaats in verband met de ruimtelijke procedure rondom de renovatie en de vervanging van bijgebouwen In een eerder stadium is een bureauonderzoek uitgevoerd. Het plangebied in de oude kern van Blaricum ligt waarschijnlijk op gordeldekzandwelvingen die tegen de stuwwal van Huizen-Laren aanliggen. Waarschijnlijk bestaat de bodem uit een hoge zwarte enkeerdgrond of haarpodzolgrond zijn, mits deze intact is. Voor de top van het dekzand geldt een verwachting op het aantreffen van resten vanaf het Mesolithicum tot aan de Nieuwe Tijd. In het geval dat er een enkeerdgrond/esdek zich bovenop het dekzand bevindt, kan deze verwachting bijgesteld worden naar het Neolithicum tot Middeleeuwen. Echter is er dan wel een grotere kans dat eventuele archeologische resten onder het dikke plaggendek behoed zijn gebleven voor verstoring. In het geval van een enkeerdgrond zal het esdek een verwachting hebben voor resten vanaf de Middeleeuwen tot aan de Nieuwe Tijd. Dit verwachtingsmodel is getoetst en aangevuld door middel van verkennend booronderzoek. Het verkennende booronderzoek heeft tot doel het verwachtingsmodel te toetsen en zonodig aan te vullen. Hiertoe zijn verspreid over het toegankelijke deel van het plangebied verkennende boringen gezet. In dit stadium is verkennend booronderzoek de meest efficiënte onderzoekswijze om de archeologische potentie van het plangebied in kaart te brengen. Op basis van het uitgevoerde booronderzoek is de kans hoog dat het plangebied archeologische sporen bevat. Al dan niet onder dunne ophogingen is een onverstoorde enkeerdgrond aanwezig op een onverstoorde ondergrond. Om die reden is de archeologische verwachting voor vindplaatsen vanaf het Neolithicum tot Nieuwe tijd hoog. Vanwege het ontbreken van andere bodemhorizonten is de archeologische verwachting voor steentijdvindplaatsen laag. Op basis van de onderzoeksresultaten wordt nader archeologisch onderzoek geadviseerd conform protocol 4003 IVO (landbodems). Gelet op de te verwachten prospectiekenmerken, prospecteerbaarheid van een eventuele vindplaats en dat de voorziene werkzaamheden (de aanleg van onderkelderingen) inpandig worden uitgevoerd wordt geadviseerd dit vervolgonderzoek uit te voeren in de vorm van een archeologische begeleiding conform de KNA Leidraad Inventariserend Veldonderzoek Deel: Proefsleuvenonderzoek (IVO-P variant archeologische begeleiding). De implementatie van dit advies is in handen van de gemeente Blaricum, hierin vertegenwoordigd door de archeologisch adviseur van de gemeente, mevrouw E. van Rooijen (NMF Erfgoedadvies).

In de schouwburg Kunstmin, aan de Sint Jorisweg 76 te Dordrecht, zullen renovatiewerkzaamheden aan de funderingen worden uitgevoerd. Waarschijnlijk zullen ook de bestaande kelders worden uitgebreid en/of verdiept. Aangezien hierbij ongeroerde grond vergraven kan worden, kunnen ook mogelijke archeologische waarden worden verstoord. Op de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Dordrecht geldt voor de locatie een middelmatige verwachting op de aanwezigheid van archeologische waarden uit de Late Middeleeuwen. In opdracht van Projectmanagement van de gemeente Dordrecht is door het Bureau Monumentenzorg & Archeologie een inventariserend booronderzoek uitgevoerd. Voor de uitvoering van het veldwerk is een Programma van Aanpak opgesteld en geaccordeerd door de bevoegde overheid, de gemeente Dordrecht. Het (hoofd)doel van het onderzoek was het inventariseren van de mogelijkheid of er door de voorgenomen graafwerkzaamheden archeologische waarden kunnen worden verstoord. Aan de hand van een bureauonderzoek is een archeologische verwachting opgesteld, die door middel van een booronderzoek in het veld is getoetst. Dit document betreft de rapportage van het bureauonderzoek en het veldwerk. De gegevens van het plangebied, de aanleiding voor het onderzoek, de resultaten van het bureauonderzoek en een archeologische verwachting zijn weergegeven in hoofdstuk 2. De doel- en vraagstellingen staan vermeld in hoofdstuk 3 en in hoofdstuk 4 zijn de onderzoekmethoden en de resultaten van het veldwerk beschreven. Ten slotte zijn in hoofdstuk 5 de conclusies en aanbevelingen verwoord.

In dit rapport worden de resultaten gepresenteerd van het archeologische onderzoek dat uitgevoerd is van 30 augustus tot en met 13 september 2004 door Synthegra Archeologie bv in opdracht van Hoogvliet Beheer. De coördinatie namens Hoogvliet Beheer werd verzorgd door Architectenbureau Hans Bakker uit Leiden. Inventariserend onderzoek door middel van een bureaustudie in combinatie met boringen heeft uitgewezen dat de onderzoekslocatie mogelijk deel uitmaakt van het vicusterrein ten zuiden van het Romeinse fort. Op de locatie van de Romeinse bewoning is in de Middeleeuwen het huidige dorp Alphen ontstaan, waarbij de Julianastraat tot de oude kern van de nederzetting behoort. Tevens zijn bij het onderzoek sporen uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd aangetroffen. De resultaten van het waarderend onderzoek door middel van proefsleuven en het aansluitende definitieve archeologisch onderzoek door middel van een opgraving worden integraal in dit rapport gepresenteerd. Het onderzoek beslaat de helft van de totale onderzoekslocatie. De noordelijke helft langs de Julianastraat is op dit moment nog bebouwd met een winkelpand van winkelketen Prenatal. Naar verwachting zal het tweede deel van de locatie in de zomer van 2006 onderzocht kunnen worden. De resultaten van dit eerste onderzoek dienen als uitgangspunt voor een nieuw op te stellen Programma van Eisen dat als leidraad dient voor het tweede onderzoek. Op grond van de resultaten van het eerste onderzoek mogen ter plaatse van de huidige bebouwing aan de Julianastraat 27 eveneens Romeinse resten verwacht worden, waaronder delen van de Romeinse weg (heirbaan). Het hoger gelegen (post)middeleeuwse bewoningsniveau is mogelijk verstoord door de aanleg van een kelder onder het winkelpand. Beide verwachtingen dienen door middel van een opgraving getoetst te worden.

Onderzoeksrapport

Door De Steekproef bv is een inventariserend archeologisch veldonderzoek uitgevoerd aan de Kerkstraat 75-89 te Hoogkerk, gemeente Groningen, provincie Groningen (zie Figuur1). De aanleiding voor het onderzoek is de geplande bouw van vier twee-onder-een-kapwoningen op de kavel. Voor de bouw van deze woningen zal graafwerk ten behoeve van funderingen, eventuele kelders of kruipruimten, rioolhuisaansluitingen, kabels en leidingen nodig zijn. Het benodigde graafwerk kan eventueel aanwezige archeologie beschadigen. In het gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel is uitgegaan van archeologische waarden uit de periode paleolithicum tot en met de romeinse tijd wat betreft het dekzandlandschap onder het veen en de klei. Sporen kunnen bestaan uit haardkuilen, paal- en afvalkuilen, greppels en sloten. Vondsten zijn mogelijk houtskool, vuursteen, aardewerk en natuursteen. In de klei en veenresten kunnen archeologische waarden uit de vroege middeleeuwen tot en met de nieuwe tijd aangetroffen worden. Sporen uit die periode kunnen bestaan uit (paal)kuilen, greppels, sloten, funderingen, water- en beerputten. Vondsten zijn mogelijk hout, bouwkeramiek, aardewerk en metaal. Om het gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel te toetsen zijn zes grondboringen verspreid over het plangebied gezet. De boringen zijn volgens de Algemene Standaard Boorbeschrijvingsmethode beschreven en de opgeboorde lagen zijn door middel van het “snijden” van de boorkop op archeologische indicatoren onderzocht. Het opgeboorde zand is tevens over een zeef met een maaswijdte van 4 mm gezeefd. De boringen zijn tot minstens 20 cm in de schone C horizont gezet. De resultaten van het booronderzoek laten zien dat in vijf van de zes boringen intacte archeologische kansrijke niveaus aanwezig zijn. Boring 1 is na herhaalde pogingen op 70cm diepte gestaakt. De bodem is daar door de aanwezigheid van een keldervloer of zeer grof puin ondoordringbaar. Het is niet uit te sluiten dat onder deze ondoordringbare laag een intacte bodem aanwezig is. In de klei is op een diepte van 50 tot 95 cm onder het maaiveld een donkerbruine venige vegetatielaag aanwezig. Deze laag is gevormd in een periode van relatieve droge omstandigheden en maakt het plangebied voor menselijke bewoning of gebruik dan in de periode van kleiafzettingen ervoor en erna. Mogelijke sporen van bewoning of gebruik zullen waarschijnlijk uit de middeleeuwen dateren. Op een diepte van 80 tot 115 cm onder het maaiveld ligt een laag dekzand waarin verbruining en/of podzolvorming heeft plaatsgevonden voorafgaande aan de overspoeling en de daarbij horende afzetting van klei. Op dit archeologisch interessante niveau kunnen archeologische waarden uit de periode paleolithicum tot de romeinse tijd voorkomen. Selectieadvies (KNA 4.0 VS07) door A.G.S. Pleszynski MA, senior KNA-archeoloog selectie-advies door senior KNA archeoloog A.G.S. Pleszynski MA Ondanks dat de bodem in het gebied wat betreft de archeologische kansrijke niveaus intact is in 5 van de 6 boringen, zijn er geen archeologische indicatoren aangetroffen. Tijdens het inventariserend booronderzoek zijn 6 boringen geplaatst op een oppervlakte van 1350 m2, dit komt neer op 44 boringen per hectare, er is dus ruim voldoende karterend geboord. Ook zijn er in de directe omgeving geen vondsten gedaan die vervolgonderzoek rechtvaardigen. Wij adviseren daarom om het plangebied vrij te geven van archeologisch vervolgonderzoek. Het is aan de bevoegde overheid, de gemeente Groningen om het geadviseerde al dan niet over te nemen. Wij wijzen erop dat als bij toekomstig graafwerk archeologische grondsporen worden aangetroffen en/of vondsten worden gedaan, daarvan direct melding dient te worden gemaakt conform de Erfgoedwet 2015, artikel 5.10 & 5.11. Wij adviseren dit te doen bij de gemeente Groningen. selectiebesluit gemeente Groningen De gemeente Groningen heeft besloten om af te wijken van het advies van De Steekproef. Dhr. R. Kruisman liet per email (21-11-2017) weten dat wegens de aanwezigheid van een deels gaaf bodemprofiel in het plangebied, in combinatie met de nabijheid van de Rug van Tynaarlo en de hierop aanwezige vindplaats Ruskenveen, ook in Hoogkerk, voorafgaand aan de graafwerkzaamheden een proefsleuvenonderzoek moet worden uitgevoerd. Een dergelijk onderzoek dient te worden uitgevoerd door een daartoe gecertificeerd bedrijf en volgens een door de gemeente vooraf goedgekeurd Programma van Eisen.

Op 14 april 2011 heeft in plangebied Deventerstraat 214 te Apeldoorn, gemeente Apeldoorn, provincie Gelderland, een inventariserend archeologisch veldonderzoek plaatsgevonden (zie Figuur 1). De aanleiding voor het onderzoek is grondruil waarbij op de locatie van huisnummer 214 twee gebouwen zijn gepland. Doel van het onderzoek is vast te stellen of er in het plangebied archeologische waarden aanwezig zijn. Het onderzoek bestaat uit een bureau- en een veldonderzoek. Bij het bureauonderzoek zijn bronnen geraadpleegd op het gebied van fysische geografie, archeologie en historische geografie. Tijdens het veldonderzoek zijn zeven boringen geplaatst om archeologische indicatoren op te sporen en om de gaafheid van de bodem te bepalen. Het perceel bevindt zich buiten de historische kern van Apeldoorn en meet circa 1450 m2. Binnen een straal van een kilometer van het plangebied zijn geen meldingen bekend van archeologische vondsten of terreinen. Tijdens het veldonderzoek is gebleken dat onder de bouwvoor een met onder andere geel zand verstoorde laag aanwezig is. Van een gaaf podzolprofiel is geen sprake. De bodem bevat onder de verstoorde laag een C-horizont (geel zand). Er zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen of cultuurlagen waargenomen. Nader archeologisch onderzoek is dan ook niet nodig.

In opdracht van Aveco de Bondt heeft onderzoeks- en adviesbureau BAAC bv een archeologisch bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek met behulp van boringen (verkennende fase) uitgevoerd in plangebied Reitdiepstraat te Utrecht. Door de aanwezigheid van verhard oppervlak en vervuiling in het zuidelijke deel van het gebied en de aanwezigheid van ondoordringbaar puin in het oostelijke deel, was het in een groot deel van het gebied niet mogelijk de ondergrond te onderzoeken op archeologie en bodemopbouw. Uit zowel het bureauonderzoek voor het gehele gebied als het verkennend veldonderzoek in het onderzochte deel, bleek dat er vanaf het maaiveld tot aan 360 cm –mv verschillende niveaus bestaan waar archeologische resten uit de ijzertijd, Romeinse tijd, middeleeuwen en nieuwe tijd kunnen voorkomen. Over de intactheid en spreiding van deze niveaus kan echter zonder karterend en waardestellend proefsleufonderzoek geen uitspraak worden gedaan. Vanwege de voormalige aanwezigheid van een steenfabiek uit 1661 in het plangebied is de aanwezigheid van bouwpuin en kolengruis in dit geval géén reden om het plangebied al te kunnen vrijgeven. Bovendien is aangetoond dat het middeleeuwse maaiveld (van voor 1122) lokaal nog intact aanwezig is en de laklaag daaronder fosfaatvlekken bevat. BAAC adviseert daarom als vervolgonderzoek een waardestellend proefsleufonderzoek.

The Editorial Board of the INSAM Journal of Contemporary Music, Art and Technology decided that both issues of 2022 will be dedicated to one main theme, namely, “Fighting for the attention: Music and art on social media”. We can say that this call for papers went very successfully, as we are now presenting to you INSAM Journal No. 9. In a year which has seen many grave turbulences on socio-economic and political levels on a global scale, we have once again confirmed the importance of social media for communication and the spreading of news, and we have also seen the limitations of these tools. Turning to music and art on social media, our Main Theme section consists of five intriguing papers, Beyond the Main Theme section has two articles, (Inter)Views bring three exciting pieces, and the Reviews one festival report.

Onderzoeksrapport

In opdracht van Plangroep Heggen b.v. heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Den Roover in Reuver (gemeente Beesel). Het plangebied zal opnieuw ingericht worden. Hiervoor wordt het gebied deels bebouwd en deels opnieuw bestraat worden. Het onderzoek was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast.Het bureauonderzoek heeft uitgewezen dat in het plangebied archeologische resten uit alle archeologische perioden verwacht kunnen worden. De kans op het voorkomen van resten is hoog indien de bodem onverstoord is. Dit geldt vooral voor grondsporen.Tijdens het booronderzoek is een intact esdek aangetroffen. Door de aanwezigheid van een intact esdek is er een reële kans dat zich archeologische resten vanaf de prehistorie in de bodem kunnen bevinden. Door het feit dat het plangebied zich in een zone bevindt met een hoge archeologische verwachting, en het feit dat in de directe omgeving archeologische resten zijnaangetroffen, wordt deze verwachting ondersteund. Ook ter plaatse van de voormaligebebouwing is het archeologische niveau, ter plaatse van de uitgevoerde grondboringen, intact.ADC ArcheoProjecten adviseert om op de plaatsen waar nieuwbouw zal plaatsvinden een inventariserend veldonderzoek uit te voeren door middel van het aanleggen van proefsleuven (IVO-P), teneinde gaafheid, omvang, datering en conservering van archeologische resten te onderzoeken.